Ελληνικοί Ιχνηλάτες – όλα τα χρώματα
“To καλό σκυλί ποτέ δεν είναι λάθος χρώμα“.
Το κίτρινο, το καφέ-πύρινο και το τρίχρωμο είναι από παλιά καταγραμμένα χρώματα του Ελληνικού Ιχνηλάτη.
Παραθέτω εδώ σκέψεις μου που είχα γράψει αρχικά το 2012 (κοντεύουν 10 χρόνια δηλαδή) σχετικά με το χρώμα του Ελληνικού Ιχνηλάτη και τον βιολογικά αδικαιολόγητο αποκλεισμό άλλων χρωμάτων από ένα πρότυπο φυλής εργασίας και κυνηγόσκυλο, όπου παραδοσιακά και αρχαιόθεν όλα τα χρώματα και μάλιστα υπόξανθα, κόκκινο-πύρινα, και τρίχρωμα ήταν κατ’ εξοχήν συνηθισμένα χρώματα λαγόσκυλων και ιχνηλατών.
Μια τοποθετηση με τα δεδομενα της γενετικής: http://www.doggenetics.co.uk/tan.html
Ο Ελληνικός Ιχνηλάτης είναι (όπως βλέπετε στην παραπομπή), σκύλος που ο χρωματισμος του οφειλεται στην σειρα γονιδίων Agouti και συγκεκριμενα στην μορφή at – tan points (με πυρ’οχρωμα σημάδια). Η γονιδιακή ομάδα αγκουτι ρυθμίζει ποια κυτταρα παραγουν ευμελανίνη (το μαύρο χρώμα) και ποια παράγουν φαιομελανίνη (τα πύρινα σημάδια) καθώς και πώς κατανέμονται αυτά.
Η κατανομή των πύρινων ειναι συγκεκριμένη (“παραδοσιακα” λεγονται τα συμμετρικα σημαδια στο ρύγχος, τα φρυδια, τα μαγουλα, το λαρυγγα, το στήθος, το κατω μέρος των σκελών, ενώ υπαρχει επισης και ενα κεντραρισμενο σημαδι γύρω στον πρωκτο το οποιο μπορει να συνεχιζεται και κατω απο την ουρα).
Αν ο σκύλος έχει εκτεταμένο λευκό τότε φέρει επιπλέον και το γονίδιο που παραγει irish spotting. (Στον Ελληνικό Ιχνηλάτη όμως αυτο δεν ειναι εκτεταμενο, δηλαδη το ασπρο δεν υπερβαινει το ενα τρίτο του συνολικού χρωματος).
Αν ο σκύλος έχει εκτεταμένα πυρινα που υπερβαινουν τις παραδοσιακες περιοχες, τοτε εχει τα γονιδια που παραγουν Creeping Tan κι’ αν η εκταση του πυρινου χρωματος ειναι τετοια που το μαυρο περιοριζεται σε σελλα πανω στη ραχη, τοτε εχει αυτο που ονομαζεται Saddle Pattern.

Tα χρωστικα κυτταρα που μεταφερουν την μελανινη (ευμελανινη ή φαιομελανινη) ταξιδεύουν στο έμβρυο απο την περιοχη του κεφαλιου κατα μηκος της σπονδυλικης στηλης μέσω του νωτιαίου μυελού και απο κει στα ακρα. Στη συνέχεια, το κάθε ένα κύτταρο κλωνοποιείται σε μια συγκεκριμένη περιοχή, σχηματίζοντας μια ομάδα κυττάρων, χρωματίζοντας το δέρμα και το τρίχωμα τοπικά. Σε ένα μονόχρωμο μαύρο σκύλο, ομάδες κλωνοποιημένων χρωστικών κυττάρων ταιριάζουν μεταξύ τους σαν κομμάτια παζλ χρωματίζοντας το δέρμα και το τρίχωμα.
Υπάρχουν πειραματικές ενδείξεις ότι τα χρωστικά κύτταρα απέχουν ίση απόσταση το ένα από το άλλο, μετά διαιρούνται και αναπτύσσονται για να γεμίσουν τις ενδιάμεσες περιοχές. Τα “παρδαλά” σκυλιά, γνωστά και ως piebalds, δεν έχουν κύτταρα χρωστικής στο λευκό μέρος του τριχώματος τους. Είτε κάποια από τα χρωστικά τους κύτταρα δεν αναπτύχθηκαν ποτέ, είτε διαιρέθηκαν πιο αργά από το συνηθισμένο.
Τα σκυλιά με λευκό στα πόδια, την άκρη της ουράς και την κοιλιά έχουν μια πιο ήπια μορφή piebald. Αυτό συμβαίνει επειδή αυτά τα μέρη του σώματος είναι πιο μακριά από το νωτιαίο μυελό και τα χρωστικά κύτταρα δεν έφτασαν μέχρι εκεί. Ως ενήλικες, τα σκυλιά που γεννιούνται με αυτό το σχέδιο μπορεί να χάσουν το μεγαλύτερο μέρος του λευκού, επειδή τα χρωστικά κύτταρα συνεχίζουν να διαιρούνται και να μεταναστεύουν αργά προς τις άκρες των δακτύλων των ποδιών και της ουράς.
Οι περιβαλλοντικές επιδράσεις στο έμβρυο, όπως η ακτινοβολία (ακτινογραφίες) ή οι χημικές ουσίες μπορεί να επιβραδύνουν την κίνηση των χρωστικών κυττάρων και να οδηγήσουν στο σχηματισμό κηλίδων.
Τα ακρα λοιπόν ειναι οι τελευταιες περιοχες οπου φθανει η χρωστικη και δεν πρεπει να μας εκπλησσσει οτι συχνα περιοχες στο στερνο και τα δακτυλα των ποδιων των σκυλων παραμενουν αχρωματιστες. Καποιο τυχαιο περιστατικο στη διαρκεια της κυησης εμποδισε την χρωστικη να φτασει σε αυτα τα σημεια. Πολλες φορες τα κουταβια γεννιουνται με ατελη χρωστικη στα δαχτυλα ή το στερνο και τα τελευταια κυτταρα φθανουν εκει και τα χρωματιζουν αργοτερα. Σε αλλους σκυλους αυτο δεν συμβαινει ποτε. Αυτο ομως ειναι ενα τυχαιο γεγονος που ΔΕΝ κληρονομειται.
Ετσι λοιπον εξηγειται γιατι απο σκυλους που εχουν λιγο ασπρο στο στηθος και στα δακτυλα παιρνουμε απογονους χωρις καθολου λευκο: γιατι απλουστατα αυτοι οι σκυλοι ΔΕΝ εχουν το γονιδιο που παραγει την τριχρωμια, αλλα απλα ενα τυχαιο γεγονος in utero εμποδισε τα χρωστικα κυτταρα να φτασουν και στις ακροτατες παρυφες.
Ειναι προφανες επομένως ποσο παραλογο ειναι, συμφωνα με αυτα που μας λεει η επιστημη, να αποκλειονται αυτοι οι σκυλοι απο την αναγνωριση και απο την αναπαραγωγη αν ειναι κατα τα αλλα τυπικοι και αξιοι σε φυσικα προσοντα.
Ειναι ευκολο συμπερασματικα να καθορισουμε συμφωνα με τα παραπανω ποιοι σκυλοι εχουν γονοτυπο agouti – tan points και ποιοι φερουν επιπλεον και το γονιδιο irish spotting που παραγει την τριχρωμια, και οι δευτεροι να καταταγουν σε δικη τους ποικιλλια, με το ιδιο ακριβως προτυπο αλλα την προσθηκη του λευκου χρωματος με την μορφη περιορισμενου irish spotting (μαυρο-πυρινο με λευκα σημαδια).
Το DNA σήμερα μας παρέχει την δυνατότητα με ένα απλό τεστ να διαπιστώσουμε τι χρωματικά γονίδια έχει ο κάθε σκύλος. Οι δυο ποικιλλιες του Ελληνικού Ιχνηλατη μπορουν να ζευγαρωνουν μεταξυ τους και οι απογονοι να εγγραφονται αναλογα με το χρωμα τους στα γενεαλογικα βιβλια ως Ελληνικοί Ιχνηλατες ή ως Τρίχρωμοι Ελληνικοί Ιχνηλατες, οπως γινεται και σε διαφορες αλλες φυλες.
Το να πετιέται γενετικός πλούτος στα σκουπίδια επειδή ένα πρότυπο είναι απαρχαιωμένο, δεν τολμάμε να το εκσυγχρονίσουμε με τα επιστημονικά δεδομένα, δεν μας ενδιαφέρει, βαριόμαστε να διαπιστώσουμε τη γενετική σύσταση των σκύλων βάσει του χρώματος των απογόνων ή με ένα γενετικό τεστ, είναι πραγματικά απαράδεκτη διαχείριση γενετικής δεξαμενής εν έτει 2021…
Τα κοκκινοπύρινα άτομα και τα υπόξανθα/ κοκκινόξανθα / κίτρινα άτομα επίσης δεν πρέπει να αποκλείονται εφόσον ανταποκρίνονται στον τύπο και κυρίως στην εργασία του ΕΙ. Έτσι δεν θα χανουμε πολυτιμο γονιδιακο πλουτο που χαριζει καλή υγεία και μακροβιοτητα, και κυρίως δεν θα χανουμε αξια κυνηγετικα σκυλια !
Γράφει η Μαρία Γκινάλα